Bewoners

De Heerlijkheid Appeltern, bewoners van betekenis

Folculdus (Fulco of Folco) Graaf van Maas en Waal, is omstreeks 1134 de eerste bezitter van de Heerlijkheid Appeltern, waarvan we de naam kennen. Mogelijk is hij de stichter van het kasteel dat hier eertijds stond. (meer)

Reinoud II graaf van Gelre. Het kasteel is waarschijnlijk ook eigendom geweest van de graven van Gelre, waarvan Reinoud II de bekendste is. Waarschijnlijk hebben zij het kasteel nooit bewoond. Wel hebben de zonen van Reinoud II, nog om het kasteel gevochten. Daarbij is het kasteel ernstig beschadigd geraakt. (meer)

Johan van Appeltern, lid van de familie Van Appeltern aan wie de naam van het dorp wel wordt toegeschreven, Zij bezaten in 1379 de heerlijke rechten van dit gebied.

Van Gendt de graven van Maas en Waal. Vanaf 1484 wordt de familie Van Gendt,in meerdere generaties graven van Maas en Waal, genoemd als de bezitter van de heerlijke rechten van Appeltern.

Sweerts de Landas. In 1686 is de rijke koopmansfamilie Sweerts de Landas uit Antwerpen de eigenaar van de heerlijkheid. Zij verbouwen het kasteel tot landhuis en leggen waarschijnlijk het oorspronkelijke park aan.

Van der Capellen. In 1709 huwt Hans Christoffel van der Capellen met Ermgard Louise Sweerts de Landas en krijgt als bruidschat de heerlijkheid Appeltern, met het daarbij behorende landhuis. Zijn kleinzoon, Joan Derk van der Cappellen, erft de heerlijkheid in 1780 en schrijft hier zijn beroemde ‘oproep aan het volk van Nederland’, het ‘Democratisch Manifest’. (meer)

Van Rechteren. De dochter van de hiervoor genoemde Joan Derk, Elisabeth (Betje) trouwt in 1786 met Rudolph Christiaan Graaf van Rechteren, waardoor de heerlijkheid in het bezit komt van de Van Rechterens. Rudolph Graaf van Rechteren is waarschijnlijk degene die het park heeft laten aanleggen in de vorm waarvan nu nog een deel resteert.

Jacob Hendrik van Rechteren, de zoon van Rudolph en Elisabeth, geboren op 27 november 1787, was een van de ‘negenmannen’. Negen kamerleden rond Thorbecke die in 1849 koning Willem II bewogen hebben om afstand te doen van de meeste van de Koninklijke rechten en in te stemmen met een nieuwe democratische grondwet. Die grondwet vormt tot de dag van vandaag de kern van ons staatsbestel. (meer)

Jonkvrouwe Hildegonda Agnes Sophia Hendrika van Rechteren ( tante Annette) was in 1874 de laatste bewoonster van het landhuis, dat kort daarna gesloopt is. Zij was de steun en toeverlaat van de protestantse gemeenschap in het dorp, en heeft mede de stichting van een van de eerste bijzondere scholen in Nederland, de Gravin van Rechterenschool, mogelijk gemaakt.